Εμφορούμενοι από την ιδέα και την πίστη ότι ο Σύλλογός μας έχει χρέος όχι μόνο να τιμά και να προβάλλει κάθε άξιο προγονικό έργο, αλλά και να προλαμβάνει, ώστε αυτό να διατηρηθεί για πολλά χρόνια μετά, φέτος αποφασίσαμε να μην εκδώσουμε Ημερολόγιο, αλλά να αναθέσουμε στην μοναδική - ευχόμαστε όχι τελευταία- ενεργή Υφάντρα του χωριού μας να φιλοτεχνήσει 200 δημιουργήματα πάνω στο ορθό αργαλειό της.
Τα σχέδιά τους, όλα πιστά αντίγραφα από τα φημισμένα πολύ παλιά γερακίτικα κιλίμια, στα οποία κι ο πιο απλός παρατηρητής θαυμάζει τον τρόπο με τον οποίο η υφάντρα φιλοτεχνούσε, αλλά και το πώς εκείνη αποτύπωνε πάνω στο δημιούργημά της αυτό που έβλεπε γύρω της ή αυτό που φανταζόταν. Πράγματι, τα σχέδια των γερακίτικων υφαντών είναι παρμένα είτε από τον πραγματικό κόσμο της υφάντρας (ζώα, φυτά και πουλιά), είτε από έναν άλλο κόσμο, πιο φανταστικό (σχέδια με «δράκους»), είτε ακόμη εκείνη φιλοσοφούσε φτιάχνοντας το «Δέντρο της Ζωής». Αυτά και πλήθος άλλων σχεδίων, σε συνδυασμό με τις τεχνοτροπίες και τεχνικές κατασκευής και βαφής των νημάτων, που για αιώνες η μάνα μεταλαμπάδευε στην κόρη, κατέστησαν τα γερακίτικα κιλίμια, έργα απαράμιλλης υλικής και αισθητικής αξίας, που προσέλαβαν ταυτότητα και ξέφυγαν από το στενό πλαίσιο του νοικοκυριού αλλά και του χωριού. Μέχρι σήμερα πλείστες μαρτυρίες, γραπτές και προφορικές, που αναφέρονται στα υφαντά, κάνουν λόγο για «τα γερακίτικα» που έφτασαν στα πέρατα του κόσμου. Τρανή δε απόδειξη της αξίας τους συνιστά και η βράβευσή τους σε διεθνείς εκθέσεις, στην Ελλάδα και το εξωτερικό: Βιέννη (1873), Ζάππειο (1890), Θεσσαλονίκη (δεκ. 1970).
Στο επιστημονικό πεδίο, τα τελευταία χρόνια, αρχαιολογικές έρευνες και ανασκαφές που λαμβάνουν χώρα στο Γεράκι φέρνουν στο φως τεκμήρια της υφαντικής παράδοσης, που καταδεικνύουν την αδιάλειπτη ιστορική της συνέχεια. Ήδη 282 βαρίδια («αγνύθες») του αργαλειού έχουν βρεθεί κατά το ανασκαφικό έργο του Ολλανδικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Ακρόπολη των αρχαίων Γερονθρών, τα οποία ανάγονται στους κλασσικούς και ελληνιστικούς χρόνους. Παράλληλα, κατά τις αναστηλωτικές εργασίες στο Κάστρο Γερακίου οι αρχαιολόγοι μιλούν για οικοτεχνικά εργαστήρια υφαντικής στα βυζαντινά χρόνια. Όλες αυτές οι ανακαλύψεις, πιστές μαρτυρίες του παρελθόντος, ελκύουν το ενδιαφέρον αξιόλογων επιστημόνων που καταφθάνουν στον τόπο μας, διότι τους επιτρέπουν «να πιάσουν το νήμα» της υφαντικής πολλούς αιώνες πίσω και να φτάσουν μέχρι σήμερα, ρωτώντας τις σύγχρονες γυναίκες που στο παρελθόν ύφαναν αριστουργήματα.
Για εμάς πάλι, όσοι κατοικούμε ή καταγόμαστε από τον όμορφο αυτό τόπο, ερχόμενοι σε επαφή με τα κειμήλια της υφαντικής, ή ακούγοντας τους χτύπους του αργαλειού της μοναδικής υφάντρας, κυρίας Χρυσούλας Σταματοπούλου, τα πράγματα προσλαμβάνουν μεγαλύτερες, πνευματικές και ψυχολογικές, διαστάσεις: Κάθε χτύπος κι ένας κρίκος μιας αλυσίδας που οδηγεί στο μακρινό μας παρελθόν, κάθε χτύπος και αγωνία μήπως είναι ο τελευταίος που θα σταματήσει εδώ μια παράδοση αιώνων. Στους καιρούς μάλιστα της εκβιομηχάνισης των πάντων και της παγκοσμιοποίησης, προβάλλει ακόμη πιο επιτακτικό το αίτημα, όλοι εμείς, να σκύψουμε στην προγονική μας κληρονομιά να την διαφυλάξουμε και να την μετεξελίξουμε.
Παραδίδουμε, λοιπόν, το Ημερολόγιο τούτο, απευθυνόμενοι, αρχικά, σε κάθε Γερακίτη με την προτροπή να αποτελέσει το «Κλειδί» για περισσότερη εμβάθυνση στην υλική και άυλη πολιτιστική του κληρονομιά, στα έργα των προγόνων του, αλλά και με την ευχή να αγωνιστεί ώστε να μην περάσουν στη λήθη.
Ολοκληρώνοντας, ο Σύλλογός μας ευχαριστεί την κα Σταματοπούλου για την εντατική, τρίμηνη, συνεργασία της στην ύφανση των Ημερολογίων. Ευχαριστεί θερμά, επίσης, την συμπατριώτισσά μας, κα Αικατερίνη Κωνστιάντου – Δούκα, γιατί, χωρίς δεύτερη κουβέντα, συνέδραμε ηθικά και οικονομικά αυτή μας την προσπάθεια.
Στον καθένα, τέλος, ξεχωριστά που διαβάζει αυτό το σημείωμα, ευχόμαστε η Χρονιά που έρχεται να είναι γεμάτη Υγεία, Δημιουργία, Έμπνευση και Χαρά!
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Πολιτιστικού Συλλόγου Γερονθρών
ΓΕΡΑΚΙ 1 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου